تغییرات فصلی ذخیره کربن آلی خاک در توده مدیریت‎شده و مدیریت‎نشده راش- ممرز

کربن آلی خاک یکی از مهمترین مؤلفه‎های چرخه جهانی کربن است، بنابراین خاک جنگل‎ها به‌عنوان یکی از بزرگترین ذخیره‎گاه‎های کربن آلی در اکوسیستم خشکی در کنترل غلظت Co2 اتمسفر نقش اساسی دارد. دخالت در اکوسیستم جنگلی در مقطع زمانی نامناسب با تغییر در آزادسازی یا جذب کربن در آن، تأثیرات قابل ملاحظه‎ای بر غلظت Co2 اتمسفر و گرمایش جهانی دارد. این پژوهش به بررسی تأثیر شیوه گزینشی بر تغییرات ذخیره کربن آلی خاک در فصول مختلف در توده‎های آمیخته راش- ممرز سری یک طرح جنگل‌داری دکتر بهرام‎نیا استان گلستان پرداخت. تغییرات ذخیره کربن آلی خاک از بهمن 1392 به‌مدت یکسال در چهار توده یک هکتاری (توده بکر پارسل 32 و پارسل‎های 30، 33 و 31 که به‎ترتیب 10، هفت و یک سال از دخالت در آن‌ها می‎گذشت) در عمق صفر تا 20 سانتی‎متری بررسی شد. تغییرات درجه حرارت و رطوبت خاک به‌عنوان عامل‌های تأثیرگذار بر ذخیره کربن اندازه‎گیری شدند. برای تعیین تغییرات رطوبت و حرارت خاک در هریک از تیمارها از تجزیه واریانس یک‌طرفه و برای مقایسه فصلی ذخیره کربن آلی خاک در هر تیمار، از طرح اندازه‎های تکراری استفاده شد. رابطه‌ ذخیره کربن با رطوبت و حرارت خاک با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون بررسی شد. نتایج نشان داد که تغییرات ماهانه رطوبت و حرارت خاک در هر تیمار دارای اختلاف معنی‎داری بود. ذخیره کربن آلی خاک با حرارت و رطوبت خاک نیز همبستگی معنی‎داری را نشان داد. بررسی ذخیره کربن آلی خاک در فصول مختلف، اختلاف معنی‌داری را نشان داد، اما این اختلاف در تیمارهای مدیریت‌شده بیشتر مشهود بود. در توده‌های مدیریت‌شده، ذخیره کربن در تابستان کاهش شدیدی نسبت به توده شاهد داشت.